150 jaar Nederlandse Spoorwegaffiches

Beschrijving

Eind 19de eeuw verschenen de eerste geïllustreerde spoorwegaffiches. Eerder waren er aanplakbiljetten met alleen tekst, een soort uitvergrote dienstregelingen. Affiches van de grote Nederlandse spoorwegmaatschappijen HSM en SS bleven hier lang op voortborduren. In 1913 ontwierp Willy Sluiter de eerste ‘moderne’ Nederlandse spoorwegaffiches.
De bundeling van spoorwegmaatschappijen tot Nederlandsche Spoorwegen leidde niet direct tot veel reclame-activiteit. Pas na de economische crises bracht de NS in de jaren dertig veel affiches uit met aanbiedingen voor dagtochten en speciale (korting)kaartjes, zoals weekendretours. Vanaf 1945 lag de nadruk eerst op oorlogsherstel (‘De Pullman rijdt weer’). Toen de welvaart groeide reageerde de NS op de concurrentie van de autobus met speciale vakantietreinen. De Trans Europ Express (vanuit Nederland geïnitieerd en gepromoot) ging de strijd aan met zakenvluchten. Met een nieuwe huisstijl schudde de NS in 1968 het ambtelijke imago af. Reclames gingen zich richten op doelgroepen als senioren en jongeren (Tienertoer, Interrail). Rond de eeuwwisseling kwamen de hogesnelheidstreinen in beeld.

150 jaar Nederlandse Spoorwegaffiches bevat alle belangrijke, mooie, interessante en bijzondere spoorwegaffiches die ooit in Nederland zijn verschenen. De circa 350 kleurrijke affiches tonen de geschiedenis van het reizen per trein en de ontwikkeling van ontwerpstijlen met ruim honderd ontwerpers waaronder de architect Berlage, de ‘gentleman-artist’ Willy Sluiter, de Franse grootmeester Cassandre en de onlangs overleden ontwerper Anthon Beeke.

Uitgave in samenwerking met het Spoorwegmuseum, Utrecht